Δέκα πράγματα που αφορούν το διαδίκτυο και είναι παραδόξως παλιά
Το διαδίκτυο παίζει σήμερα τόσο σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητά μας, που συχνά ξεχνά κανείς ότι διαδόθηκε ευρέως τα τελευταία μόλις 15 χρόνια. Πριν από αυτό το διαδίκτυο χρησιμοποιούνταν από λίγους εκλεκτούς και μάλιστα πολύ πιο σπάνια απ’ ότι σήμερα. Παρά ταύτα αποτελεί πραγματική έκπληξη το γεγονός ότι πράγματα που σχετίζονται με το διαδίκτυο, ανατρέχουν πολλά χρόνια πίσω και μάλιστα πολύ παλιότερα, απ’ ότι θα περίμενε κανείς. Σε κάποιες περιπτώσεις, το διαδίκτυο εκμεταλλεύεται τεχνολογία ακόμα και περασμένων δεκαετιών.
Το σύμβολο “@”
Το σύμβολο “@” έχει καθιερωθεί ως ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα σύμβολα και ένας από τους πιο συχνά χρησιμοποιούμενους χαρακτήρες στο πληκτρολόγιο ενός υπολογιστή. Η σπουδαιότητά της χρήσης του στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δίνει την εντύπωση ότι το σύμβολο αυτό εμφανίστηκε ταυτόχρονα με την απαρχή του διαδικτύου. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι το συγκεκριμένο σύμβολο ανατρέχει χρονικά πολύ πιο παλιά, τουλάχιστον 500 χρόνια πριν. Υπάρχουν αναρίθμητες θεωρίες σχετικά με το ποιος ανακάλυψε το σύμβολο και ποια ήταν η ακριβής χρήση του στη μακρά του ιστορία. Μεταξύ των θεωριών αυτών περιλαμβάνονται και η άποψη ότι αποτελεί εξέλιξη άλλων λέξεων, όπως το λατινικό “ad” ή το γαλλικό “α” ή ότι ίσως αποτελούσε ένα μέσο αποτελεσματικότερης γραφής. Η ευρύτερα αποδεκτή σχετική εξήγηση είναι ότι χρησιμοποιείτο από εμπόρους ως συντομογραφία του “ at the rate of” , (στην τιμή των …..), με την πρώτη αποδεδειγμένη χρήση του να αποδίδεται σε κάποιον έμπορο από την Φλωρεντία εν έτη 1536. Η χρήση αυτή διήρκησε για μεγάλη χρονική περίοδο στους εμπορικούς κύκλους, αλλά τελικά ατόνησε και έπαυσε να χρησιμοποιείται, μέχρι που ο Ray Tomlinson αποφάσισε να χρησιμοποιήσει το σύμβολο για να διακρίνεται το όνομα του χρήστη, από τους υπολογιστές στους οποίους χρησιμοποιούνταν.
Το Email.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο αριθμός των λογαριασμών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου έχει αυξηθεί αισθητά κατά 32% σε αριθμό χρηστών μεταξύ 2009 και 2013. Οι χρήστες ήταν σε μεγάλο βαθμό ικανοποιημένοι από την αποστολή γραπτών μηνυμάτων και την χρήση κινητών τηλεφώνων, σαν βασική μορφή επικοινωνίας μέχρι τότε. Παρά ταύτα, το γεγονός αυτό δεν σημαίνει ότι το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο δεν υπήρχε νωρίτερα. Το hotmail, “γεννήθηκε” το 1996 και διέθετε οκτώ εκατομμύρια συνδρομητές ήδη μέχρι το 1997. Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο πηγαίνει πολύ πιο πίσω, καθώς η ίδια τεχνική είχε χρησιμοποιηθεί ως ένα μέσο αποστολής μηνυμάτων στον κατάλογο αρχείων κάποιου προσώπου. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στο ΜΙΤ το 1965, αλλά οι χρήστες μπορούσαν να ανταλλάξουν τέτοια μηνύματα, μόνο με χρήστες ενός κοινού δικτύου ηλεκτρονικών υπολογιστών. Το πρώτο πραγματικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, που είχε αποδέκτη στο διαδίκτυο και όχι στο ίδιο σύστημα υπολογιστών επετεύχθη το 1971, χάρη στον Ray Tomlinson. Το νέο σύστημα διαδόθηκε γρήγορα σε ακαδημαϊκά και στρατιωτικά ιδρύματα.
Τα εικονίδια που είναι δηλωτικά του συναισθήματος :
Τα εικονίδια αυτά χρησιμοποιούνται σε όλες της μορφές διαδικτυακής επικοινωνίας, σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κλπ, αλλά οφείλουν την ταπεινή καταγωγή τους στον κώδικα Morse. Παλιά έγγραφα αποδεικνύουν ότι οι χρήστες του κώδικα χρησιμοποιούσαν συγκεκριμένους αριθμούς για να εκφράσουν συναισθήματα στενογραφικά, σαν προάγγελο του πως θα εξελίσσονταν τα συναισθήματα! Μετέπειτα το 1881 ένα σατυρικό περιοδικό συμπεριέλαβε τυπογραφικά εικονίδια που εξέφραζαν συναίσθημα. Τα γραφιστικά σύμβολα που εκφράζουν συναίσθημα, έγιναν πιο διαδεδομένα, χάρη στη χαμογελαστή φατσούλα smiley του Harvey Ball, που ενέπνευσε τη δημιουργία και άλλων γραφικών. Η πρώτη χρήση εικονιδίου που χρησιμοποιήθηκε σε κείμενο για να εκφράσει συναίσθημα προήλθε από τον Scott Fahlman το 1982 και έκτοτε διαδόθηκε μέσω του διαδικτύου για να εξελιχθεί σταδιακά στη σημερινή του μορφή.
Συνομιλία μέσω γραπτών κειμένων
Η συνομιλία μέσω των γραπτών μηνυμάτων με τη διάδοση των κινητών, καταδεικνύει ότι η πρακτική αυτή επικοινωνίας μέσω γραπτών κειμένων ήταν ήδη αρκετά δημοφιλής πριν τη διάδοση της χρήσης του διαδικτύου. Η εφαρμογή των γραπτών μηνυμάτων στις συσκευές των κινητών τηλεφώνων παγιώθηκε γύρω στο 1999, πολύ αργότερα δηλαδή από το 1992, που εμφανίστηκε για πρώτη φορά. Η πρακτική της χρήσης συντετμημένων λέξεων και ακρωνυμίων σε μηνύματα αποτελούν πλέον κοινό τόπο, όχι μόνο στα SMS της κινητής τηλεφωνίας, αλλά και στα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, στα άμεσα μηνύματα και στα διαδικτυακά fora συζητήσεων.H πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε παρόμοιο σύστημα επικοινωνίας ανατρέχει στην εποχή των πρώτων τηλεγραφημάτων, όπου η χρέωση υπολογιζόταν συνήθως με βάση το πλήθος των χαρακτήρων του τηλεγραφήματος. Το γεγονός αυτό ανάγκασε τους πελάτες να χρησιμοποιούν κατά το δυνατόν λιγότερες λέξεις, με κωδικοποιημένες εκφράσεις και προσυμφωνημένες συντομογραφίες. Παρά ταύτα η συνομιλία μέσω γραπτών πηγαίνει ακόμα πιο παλιά στο χρόνο. Σε μία συλλογή της Βρετανικής Βιβλιοθήκης υπάρχουν ντοκουμέντα του 19ο αιώνα, όπου συναντούνται τέτοιες συντομογραφίες. Σε ένα γράμμα του 1917 προς τον Γουίνστον Τσόρτσιλ εμπεριέχεται το ευρύτατα χρησιμοποιούμενο σήμερα “OMG” που αποτελεί τα αρχικά της έκφρασης Oh my Got (Αχ Θεέ μου), με ταυτόχρονη επεξήγηση από τον συγγραφέα.
Η ανεπιθύμητη ηλεκτρονική αλληλογραφία
Τα άχρηστα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τα ανεπιθύμητα μηνύματα δεν είναι κάτι καινούργιο. Η μαζικότητα στις διαφημιστικές εκτυπώσεις έδωσε τη δυνατότητα σε διάφορες επιχειρήσεις να στέλνουν άχρηστη αλληλογραφία, προκειμένου να διαφημίσουν τα προϊόντα τους ή της υπηρεσίες τους, γεμίζοντας τα σπίτια των ανθρώπων με χαρτί, που συνήθως στις μισές περιπτώσεις απορρίπτεται στα σκουπίδια. Η πρακτική αυτή έχει διαδοθεί και στην ψηφιακή εκδοχή της. Επιπρόσθετα με το χαρτί που γεμίζει το κουτί αλληλογραφίας στα σπίτια μας, ο χρήστης του διαδικτύου έχει τη «χαρά» να βομβαρδίζεται καθημερινά από ανεπιθύμητα μηνύματα στο email του. Η αποστολή ανεπιθύμητων μηνυμάτων απευθείας στο χρήστη του διαδικτύου αποτελεί πρακτική παλιά, 150 και πλέον χρόνων. Το 1864 ένα οδοντιατρείο απέστειλε αυτοβούλως ένα μεγάλο αριθμό από τηλεγραφήματα σε διάφορους παραλήπτες στο Λονδίνο, προκειμένου να τους ενημερώσει για τις νέες υπηρεσίες που προσφέρει. Όπως εύκολα μπορεί κάποιος να φανταστεί οι περισσότεροι από τους παραλήπτες δεν ανταποκρίθηκαν ιδιαίτερα θετικά στο πρώτο καταγεγραμμένο στην ιστορία spam.
Η «αυτοφωτογράφιση»
Η τρέλα των ανθρώπων να βγάζουν φωτογραφίες του εαυτού τους, γνωστές σε όλους μας ως “selfies”, έχει κλιμακωθεί σε τέτοιο επίπεδο, που τα σύγχρονα κινητά τηλέφωνα διαθέτουν πλέον εμπρόσθια κάμερα, ώστε να είναι ευκολότερη η αυτόφωτογράφιση. Είτε είναι σε ένα κέντρο διασκέδασης, είτε σε κάποια συναυλία ή σε κάποιο μέρος τουριστικού ενδιαφέροντος, είναι πολύ πιθανό να δει κανείς κάποιον που αυτοφωτογραφίζεται και μάλιστα το φαινόμενο συναντάται με ιδιαίτερη συχνότητα.Αλλά και αυτή η συνήθεια δεν είναι καινούργια. Ένα γράμμα από τη Μεγάλη Δούκισσα Αναστασία της Ρωσίας κάνει λόγο για μία φωτογραφία που έβγαλε η ίδια στον καθρέπτη, που μοιάζει με αυτές που συναντά κανείς σήμερα στο Facebook. Παρόμοιες φωτογραφίες από την ίδια περίοδο σώζονται μέχρι σήμερα, γεγονός που αποδεικνύει ότι η διαδικασία ήταν αν μη τι άλλο διαδεδομένη. Η πρώτη φωτογραφία με τη μέθοδο της αυτοφωτογράφισης αποδίδεται στον αμερικανό φωτογράφο Robert Cornelius, ο οποίος το 1839 έβγαλε την πρώτη selfie!
Διαδικτυακά Παιχνίδια
Οι σύγχρονες κονσόλες και παιχνιδομηχανές, που δίνουν τη δυνατότητα στο χρήστη να συνδεθεί διαδικτυακά και να παίξει online με διαδικτυακούς συμπαίκτες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και διαδεδομένες, καθώς δίνουν τη δυνατότητα διασύνδεσης μεταξύ ανθρώπων από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Ενώ οι κονσόλες, που δίνουν τη δυνατότητα στον παίχτη να συνδεθεί διαδικτυακά, όπως το ΧΒοx διαδόθηκαν γύρω στο 2002 οι χρήστες του διαδικτύου είχαν τη δυνατότητα να παίξουν on line από πολύ νωρίτερα. Το παιχνίδι Doom κυκλοφόρησε το 1993 και αποτέλεσε ένα από τα πλέον δημοφιλή παιχνίδια δράσης όλων των εποχών, κυρίως λόγω της δυνατότητας της online αναμέτρησης. Αλλά και η εταιρεία Sega κυκλοφόρησε το 1990 μία υπηρεσία διαδικτυακή γνωστή και ως Meganet. Παρόλα αυτά, το πρώτο παιχνίδι που διεξαγόταν στο διαδίκτυο ολοσχερώς εμφανίστηκε 40 χρόνια πριν, όταν ο John Daleske και ο Silas Warner δημιούργησαν το Empire το 1973, δίνοντας τη δυνατότητα σε περισσότερους από 30 παίχτες να χειρίζονται ένα διαστημόπλοιο και να μάχονται ο ένας τον άλλο.
Διαδικτυακές Απάτες
Ένα από τα πιο συχνά απαντώμενα ανεπιθύμητα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σήμερα σχετίζεται απάτες του διαδικτύου. Με τα μηνύματα αυτά κάποιοι επιχειρούν να ξεγελάσουν τους παραλήπτες τους, προκειμένου αυτοί να τους αποστείλουν στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών. Ισχυρίζονται ότι θέλουν να βγάλουν λαθραία χρήματα εκτός χώρας, μέσω του τραπεζικού λογαριασμού του αποδέκτη του μηνύματος και σε αντάλλαγμα υπόσχονται να πληρώσουν το θύμα ποσοστό των χρημάτων. Ακόμα και πριν τη διάδοση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οι απατεώνες χρησιμοποιούσαν το ίδιο κόλπο, με τη βοήθεια του παραδοσιακού ταχυδρομείου. Τουλάχιστον 20 χρόνια πριν αυτή η τακτική χρησιμοποιείτο στη Νιγηρία, με σκοπό την εξαπάτηση αθώων θυμάτων, μέσω των ταχυδρομείων. Αλλά και από το 16ο αιώνα ήδη, η ίδια τακτική ακολουθείτο σε μία απάτη που έμεινε γνωστή ως η απάτη του Ισπανού φυλακισμένου. Ένας φυλακισμένος αναζητούσε μέσω επιστολών κάποιον να του πληρώσει την εγγύηση για να βγει από τη φυλακή, με αντάλλαγμα, όταν απελευθερωνόταν να του δώσει μερίδιο από κάποιο θησαυρό ή περιουσία που δήθεν του ανήκε.
Επιθέσεις άρνησης εξυπηρέτησης
Οι επιθέσεις άρνησης εξυπηρέτησης έχουν σχεδιαστεί προκειμένου να κάνουν το διαδίκτυο, το δίκτυο ή τα υπολογιστικά συστήματα μη διαθέσιμα και ως εκ τούτου ανίκανα να εξυπηρετήσουν άλλους συναλλασσόμενους. Ο τρόπος που επιτυγχάνεται αυτό είναι με το να κατακλύζουν το στόχο με αιτήματα, ώστε να δημιουργείται αδυναμία επικοινωνίας με άλλους χρήστες και τελικά ο στόχος να βγαίνει εκτός λειτουργίας. Η συνηθέστερη μορφή επίθεσης είναι όταν χάκερς προσπαθούν να ρίξουν το διαδίκτυο.
Η τεχνική αυτή δεν είναι πρωτόγνωρη στα τεχνολογικά χρονικά. Τα μαύρα φαξ ήταν κοινή πρακτική για τους φαρσέρ, που εξόργιζαν τους αποδέκτες τους. Ουσιαστικά οι επιτιθέμενοι έστελναν πολυσέλιδα φαξ, των οποίων όλες οι σελίδες ήταν μαυρισμένες. Με τον τρόπο αυτό τα μηχανήματα σπαταλούσαν τεράστιες ποσότητες μελανιού και τελικώς έκλειναν. Επιπρόσθετα, εμπόδιζαν άλλους χρήστες να χρησιμοποιήσουν τα μηχανήματα και τελικά δημιουργούσαν έντονα ζητήματα στη λειτουργία των επιχειρήσεων – στόχων
Το διαδίκτυο
Αυτό που έχουν οι περισσότεροι στο μυαλό τους ως διαδίκτυο, ξεκίνησε να λειτουργεί το 1991. Αλλά ο παγκόσμιος ιστός, ένα δίκτυο των συνδεδεμένων υπολογιστών και δικτύων σε παγκόσμιο επίπεδο, το οποίο χρησιμοποιεί συγκεκριμένη ομάδα πρωτοκόλλων επικοινωνίας, ανακαλύφθηκε από τον Tim Berners Lee το 1989. Ο εργαζόμενος στο CERN διέθεσε το λογισμικό του δωρεάν χρήση, γεγονός που ενθάρρυνε τους χρήστες του να το υιοθετήσουν και τελικά να το διαδώσουν ευρέως.
Το διαδίκτυο ξεκίνησε από το 1960, από δίκτυα όπως το ARPANET. Τα δίκτυα αυτά ουσιαστικά έδιναν τη δυνατότητα στα Πανεπιστήμια να επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω ενός κλειστού συστήματος. Τα δίκτυα της εποχής εκείνης δεν ήταν συμβατά μεταξύ τους, γεγονός που παρεμπόδιζε την επικοινωνία ανάμεσα στα ανεξάρτητα δίκτυα. Συστήματα που δημιουργήθηκαν αργότερα, όπως το USENET ή το BITNET, έδωσαν τη δυνατότητα στους χρήστες να έχουν πρόσβαση σε μηνύματα από διαφορετικούς σέρβερ, γεγονός όμως που δε σηματοδότησε την ενοποίηση των δικτύων. Αυτό επετεύχθη αργότερα με τη δημιουργία του παγκόσμιου ιστού από τον Τιμ Berners-Lee.